Slaapzak kopen

Slaapzak kopen: waar moet je op letten?

Wil je een slaapzak kopen, dan zul je merken dat het aanbod gigantisch is. Hoe maak je de juiste keuze en waar moet je op letten als je een slaapzak wilt aanschaffen? OutdoorXL helpt je op weg.

Waar ga je de slaapzak gebruiken?

Het belangrijkste bij het kopen van een slaapzak is dat je je goed realiseert wanneer en waar je de slaapzak voornamelijk wilt gebruiken. Is het gewicht en volume belangrijk, omdat je er met de fiets op uit trekt of een stevige trekking gaat doen? Of gebruik je een slaapzak op de camping in Zuid-Frankrijk en is het slaapcomfort juist doorslaggevend en het volume onbelangrijk?

Een dekenmodel of mummy-slaapzak?

Als je een slaapzak gaat kopen, kun je kiezen tussen twee modellen, namelijk een dekenmodel of een mummy-slaapzak. Een dekenmodel is rechthoekig, een mummy-slaapzak loopt taps toe. Welke voor jou het beste is, ligt helemaal aan je plannen. Een dekenmodel biedt veel ruimte aan benen en schouders, waardoor je voldoende bewegingsvrijheid hebt. Daardoor is een dekenmodel heerlijk comfortabel, maar houdt de slaapzak minder goed warmte vast dan het mummy-model.

Mummyslaapzakken zijn veel lichter en hebben een hogere isolatiewaarde. Door de tapse vorm worden materiaal en vulling bespaard. En juist omdat zo’n slaapzak een stuk compacter is, warmt de slaapzak sneller op en is er minder sprake van warmteverlies. Je krijgt en houdt het een stuk warmer, waarmee de mummyslaapzak geschikter is voor lagere temperaturen.

Materiaal slaapzak

Bij de aanschaf van een slaapzak speelt het materiaal natuurlijk ook een belangrijke rol. Een slaapzak bestaat uit een binnentijk, een buitentijk en de vulling. De binnen- en buitentijk zijn als het ware het hulsel om de vulling. De binnentijk is de stof die je op je huid voelt tijdens het slapen en de buitentijk rust op je matje en beschermt je tegen de elementen. Slaapzakken met de nadruk op comfort hebben vaak een binnentijk van katoen of katoen-polyester. Katoen voelt lekker zacht aan, laat warmte door en neemt vocht op. Soms is de buitentijk van hetzelfde materiaal gemaakt. Een katoenen slaapzak is feitelijk vergelijkbaar met je dekbed. Het nadeel van katoen is dat het langzaam droogt, relatief zwaar is en een groot pakvolume heeft, waardoor katoen voor lichtgewicht slaapzakken voor onderweg een stuk minder geschikt is. Je kunt dan beter kiezen voor een slaapzak van nylon of polyester, maar deze materialen voelen in eerste instantie niet zo prettig aan (koud en glad) op het lichaam als katoen. Buitentijken van polyester of nylon zijn weer makkelijker waterafstotend te maken dan katoen. Wil je het beste van twee werelden en een slaapzak die je in heel veel verschillende situaties kunt gebruiken? Kies dan voor een slaapzak met een katoenen binnentijk en met een nylon buitentijk. Als dat dan ook nog eens samengaat met een lichte vulling van dons, heb je een slaapzak die comfortabel slaapt en bovendien warm én licht is.

Comforttemperatuur: hoe zit het nou echt?

Om aan te geven hoe warm een slaapzak is bestaat er een EN norm. We zullen je niet vermoeien met de details, maar uit de test komen 3 waarden voort die van belang zijn: de ‘comforttemperatuur’, de ‘lower limit’ en de ‘extreme’ temperatuur. Bij de comfort temperatuur kan een gemiddelde vrouw nog prettig slapen, bij de ‘lower limit’ kan een standaard man nog net lekker slapen en bij de ‘extreme’ temperatuur kan een 'standaardvrouw' 6 uur overleven zonder al te zeer te onderkoelen. 

Hierbij moet je jezelf een aantal zaken realiseren:

• de test gaat er vanuit dat je een laagje kleding draagt
• de test geldt voor mummy slaapzakken en bij lakenmodellen wordt dus een schatting gemaakt door de fabrikant
• hoe jij het comfort (de ‘warmte’) zult ervaren is zeer persoonlijk: ben je kouwelijk, of juist niet? Meestal weet je dat zelf best goed.

Weet je niet zo goed of je kouwelijk bent, dan zijn hier wat tips:

• de ‘standaardman’ van de EN test is 1,73 m lang en weegt 73 kg en dat komt overeen met een BMI van 24,4: heb je een lagere BMI dan ben je normaal gesproken kouwelijker en is je BMI hoger, dan heb je het juist minder snel koud. Ben je bovengemiddeld gespierd? Dan zal je het ook minder snel koud hebben.
• de ‘standaardvrouw’ van de EN test is 1,60 m lang en weegt 60 kg en dat komt overeen met een BMI van 23,4: heb je een lagere BMI dan ben je normaal gesproken kouwelijker en is je BMI hoger, dan heb je het juist minder snel koud. Ben je bovengemiddeld gespierd? Dan zal je het ook minder snel koud hebben.
• HIER kun je kijken wat je eigen BMI is.

Wat is nu een goed temperatuurbereik voor jouw vakanties? Een vuistregel is dat je een slaapzak met een comforttemperatuur van 0 graden in Nederland goed in voor- en najaar kunt gebruiken. Is het een warme zomer, dan kun je hem openritsen en is hij nog steeds goed bruikbaar. Als je onder veel verschillende omstandigheden kampeert, kies dan voor een slaapzak waarvan de criteria voldoen voor het grootste gedeelte (zeg 80%) van het gebruik. Voor de keren dat je slaapzak niet voldoet, rits je hem open (te warm) of trek je extra kleren aan of gebruikt een lakenzak (te koud).

Lakenzakken (isolerend en/of insectenwerend)

Lakenzakken zijn er in soorten en maten en ze zijn zeer nuttig voor een aantal zaken. Allereerst is het hygiënisch en beperkt het bovendien het aantal keren dat je de slaapzak moet wassen. Dat is namelijk lang niet altijd eenvoudig! Lakenzakken voegen bovendien een aantal graden toe aan de isolatiewaarde van je slaapzak (hoeveel staat aangegeven op de verpakking). Dus door wel of geen gebruik te maken van een lakenzak, of door gebruik te maken van verschillende lakenzakken, kun je de slaapzak onder meer koudere omstandigheden gebruiken dan waarvoor hij oorspronkelijk geschikt is.

Er bestaan ook insectenwerende lakenzakken voor tropische gebieden, waar het belangrijk is in het voorkomen van bijvoorbeeld malaria. Maar ze zijn zeker ook heel prettig in delen van Zweden of Noorwegen waar het in de zomer vergeven is van de muggen! Het pakvolume van lakenzakken varieert, afhankelijk van toepassing en prijs. De top zijn modellen van zijde: klein warm en heel erg comfortabel (maar niet de goedkoopste).

Lichtgewicht slaapzakken

Misschien heeft de ultieme lichtgewicht slaapzak wel een waterdichte buitentijk, een hoogwaardige dons vulling, een extreem klein pakformaat en zeer laag gewicht. Zulke slaapzakken bestaan natuurlijk, maar ze zijn heel prijzig. Bovendien is de buitentijk van de allerlichtste modellen kwetsbaar. De vraag is of al deze eigenschappen voor jou wel noodzakelijk zijn. Als je op een fietsvakantie gaat, is gewicht wat minder belangrijk dan als je de slaapzak in je rugzak mee wilt nemen tijdens een beklimming van een hoge berg in de Himalaya. Alle lichtgewicht slaapzakken zijn mummymodellen; zie hierboven waarom.

Waterdicht

Hoe belangrijk is een waterdichte buitentijk? In omstandigheden waarbij er veel condens ontstaat in je tent en je geen gelegenheid hebt om het ’s ochtends te laten drogen, is het belangrijk en al helemaal als je in de buitenlucht slaapt. Maar tijdens de genoemde fietsvakantie kun je waarschijnlijk met wat minder waterdichtheid ook wel toe. Ook in waterdichtheid zijn er namelijk gradaties: van echt waterdicht naar waterafstotend. Bij een slaapzak met dons is het extra belangrijk dat de vulling droog blijft. De ultieme waterafstotende slaapzakken in ons assortiment zijn de modellen van RAB met een Pertex Quantum Pro buitentijk: deze slaapzakken laten we tijdens onze tentenshows met een paspop erin de hele dag in een zwembadje dobberen; zo waterdicht is dit materiaal!

Warmte per gewicht: isolatie

Dons is het ideale materiaal voor een lichtgewicht slaapzak. Het geeft de meeste isolatie (‘warmte’) per gram materiaal. Maar je hebt dons en dons en hoe beter het dons hoe duurder de slaapzak. Op onze informatiepagina over dons kun je precies lezen hoe het zit met de verschillende kwaliteiten en hoe je kunt zien wat goed is en wat beter is. Samengevat: hoe hoger de kwaliteit, des te meer warmte per gram gewicht en des te kleiner is het pakvolume. Het grote nadeel van dons is dat het minder isoleert zodra het vochtig wordt. Daarom is het dons in de donzen slaapzakken van RAB geïmpregneerd. Voor mensen die wat minder geld uit willen geven maakt het Nederlandse Lowland prima en zeer betaalbare donzen slaapzakken. Wil je nog minder geld uitgeven, dan kom je terecht in mummymodellen met een vulling van kunststof. Deze slaapzakken zijn zwaarder, hebben een groter pakvolume, maar kunststof behoudt wel zijn isolatiewaarde als het vochtig wordt. Lowland maakt de prettige Pulsarserie en ook Robens heeft een paar zeer scherp geprijsde modellen. Hoeveel isolatie en dus warmte jij nodig hebt, hangt weer af van wat je gaat doen: een trektocht door Zuid Frankrijk of een trektocht boven de 4000 meter in de Nepal? Kampeer je uitsluitend in de zomer, of ook in de winter? Vergeet niet de mogelijkheid van het gebruik van je slaapzak in combinatie met een zijden lakenzak: deze zijn lichtgewicht en heel klein mee te nemen, terwijl ze veel extra isolatie toevoegen!

Kampeer slaapzakken

Kampeer slaapzakken zijn eigenlijk ‘gewone’ slaapzakken: je wilt gewoon lekker slapen op de vakantie en er zijn weinig specifieke wensen. We gaan er vanuit dat je met de auto of trein reist, en dat gewicht en pakvolume dus een ondergeschikte rol spelen. We gaan er voor het gemak ook vanuit dat je niet bij hele lage temperaturen gaat kamperen en daarmee liggen de dekenmodellen voor de hand: je hebt dan lekker veel ruimte in de slaapzak, kunt je gemakkelijk omdraaien en het ligt prettig. Als je eenmaal weet welk temperatuurbereik voor jouw reisdoel geschikt is, dan gaat het budget meespelen. Een katoenen dekenslaapzak met donzen vulling is heel erg comfortabel: het voelt licht aan en ‘ademt’ (voert waterdamp af) perfect, waardoor je jezelf bij heel verschillende temperaturen prettig voelt. De Companion van het Nederlandse Lowland is een gunstig geprijsde deken slaapzak van Egyptisch katoen met een eendendons vulling. Uiteraard zijn de modellen met kunststof vulling nog een stuk goedkoper. De pakmaat en het gewicht nemen dan echter wel enorm toe. Vanaf twintig Euro heb je al een dekenmodel voor een warme vakantie (comfort temperatuur 12 gr.).

Lengte en breedte van een slaapzak

Als je naar de winkel gaat om een slaapzak te kopen, schroom dan niet om te proefliggen. Een slaapzak heeft namelijk verschillende lengte- en breedtematen. Uiteraard moet een slaapzak lang genoeg zijn, maar de breedte heeft vooral te maken met persoonlijke voorkeur. Zo is een smalle slaapzak bijvoorbeeld een stukje lichter, maar een smal model geeft ook minder bewegingsvrijheid. Bij OutdoorXL kun je alle slaapzakken voelen en uitproberen, zodat je zeker weet dat je de slaapzak koopt waar jij lekker in kunt slapen.

Vergeet het matje niet!

Je slaapzak kan nog zo goed en warm zijn, maar als je hem plompverloren op de grond legt, dan blijft er niet veel van de goede eigenschappen over! Bovendien bepaalt het comfort van je mat hoe prettig je uiteindelijk ligt. Is warmte belangrijk, neem dan nooit een gewoon luchtbed! Goedkope luchtbedden zijn koud. Wil je het warm hebben in koude omstandigheden, dan kun je niet zonder een geïsoleerd slaapmatje. Heb je ruimte met vervoer? Dan bieden schuimmatrassen ultiem slaapcomfort! Lees alles over slaapmatten op onze adviespagina.